سنخ شناسی انگیزش دینی می‌تواند به شناسایی مشابهت‌ها، الگومندسازی آن و مشخص نمودن رابطه بین الگوها در میان گستره ای از تنوع ها بر اساس معیاری یکسان و پذیرفته شده بینجامد. مسئله اصلی تحقیق این است که در منابع اصیل اسلامی چون قرآن و احادیث معصومان: چه سنخهایی از دینداران وجود دارند، با چه انگیزه هایی به دین روی می آورند، و هر سنخ دارای چه نشانه هایی هستند؟ سنخ بندی دینداران در حوزه انگیزش، اغلب حول محور نظریۀ جهت گیری درونی و بیرونی آلپورت مطرح میشود. این روان‌شناس با معرفی دو نوع انگیزش دینی درونزا و برونزا، منشأ پذیرش دین در افراد با انگیزش دینی درونزا را نیاز اساسی آنها به اعتقادات مذهبی و پیروی از الگوی رفتاری و اعتقادی دینی برای تکامل در زندگی فردی و اجتماعی میداند؛ درصورتیکه افراد با انگیزش برونزا دین را وسیله ای برای رسیدن به اهداف خود تلقی میکنند.با توجه به نوع و ماهیت پژوهش (متن محور و مبتنی بر گزاره های دینی) روش به کار رفته در آن، از نوع روشهای تحلیلِ محتواست که برای فهم متون مقدس استفاده میشود. یافته‌های پژوهش نشان میدهد که سنخهای انگیزش دینی شامل دین‌داری دنیاگرا، دین‌داری ترس‌محور، دین‌داری پاداش‌محور، دین‌داری شکرمحور، دین‌داری حیامحور و دین‌داری محبت‌محور است. همچنین یافته‌ها بیانگر آن است که شناخت، زیرساختِ سنخها را تشکیل میدهد؛ یعنی ماهیت و میزان شناخت افراد از خداوند است که آنها را در سنخهای متفاوت از جهت اهمیت، ارزش و ثبات قرار میدهد.
)