ازآنجاکه عصاره علوم اسلامی منحصر است در سه علم شریف اعتقادات و اخلاق و فقه که آن‌هم با شئون ثلاثه انسانیت مطابق است و مطابقت علم اعتقادات برای رفعت درجات عقلیه و علم اخلاق برای ارتفاع شأنیت بُعد نفسانیه و علم فقه برای اعتلاء بدن و جسم انسان از شرور عرضیه، می‌توان علوم قرآن را هم در این سه مصب و جریان قرار داد و هدف نهایی از این علوم پایه سه‌گانه، هدایت بشر به‌سوی خداوند تبارک‌وتعالی می‌باشد. برمبنای این مقاله، قرآن کریم خاستگاه علوم انسانی را فقه قرار می‌دهد و آن را طوری طراحی می‌کند که بر ستون اخلاق تکیه کند، به این معنا که اخلاق باطن فقه است و اخلاق نیز به‌گونه‌ای طراحی می‌شود که بر پایه اعتقادات استوار باشد، یعنی اخلاق ظهور اعتقادات است. درواقع شئون انسان از این سه بعد عقل و نفس و جسم خارج نیست اگر هم بنا باشد برای هدایت بشر به‌سوی کمال، علمی جعل شود، باید برای این ابعاد سه‌گانه نافع باشد. این علوم سه‌گانه به تحلیل به توحید برمی‌گردد که مطابق با اصل فطرت است و به تجزیه به احکام تفصیلیه فقهیه برمی‌گردد که همان فرقان توحید است. در این سیر صعود و نزول، قرآن متکفل هدایت بشر از حضیض جسم به‌سوی عالم علو مقامی عقلی می باشد.
)