مفسر در تفسیر قرآن کریم بر اساس پاره‌ای زیرساخت‌ها و باورهای فکری به تفسیر قرآن می‌پردازد و این مسئله بر اساس تمامی تعریف‌هایی که از تفسیر بیان می‌شود، اجتناب‌ناپذیر است. یکی از مبانی علمی و معرفت‌شناختی قرآن کریم، جامعیت معرفتی قرآن به دیده نیازمندیهای بشر است. هرچند ممکن است این مسئله موردبررسی قرارگرفته باشد؛ ولی ما سعی داریم این مسئله را به‌صورت روشمند و با بررسی چیستی، چندگونگی (اقسام)، چرایی (ادله عقلی و نقلی) و چگونگی (اثرگذاری در تفسیر) بیان کنیم که مهم‌ترین نتیجه آن کشف این قواعد است: 1. لزوم کشف و استخراج نیازهای هدایتی انسان از قرآن؛ 2. لزوم کشف و استخراج روش‌های تأمین نیازمندیهای بشر؛ 3. لزوم کشف و استخراج پیام‌ها و پندهای هدایت آموز قرآن که نیازهای انسان را تأمین می‌کند. اگر پذیرفتیم که قرآن تمام نیازمندیهای هدایتی بشر را تأمین کرده است باید پیام‌های و پندهای هدایتی قرآن را کشف کنیم و آن‌ها را در زندگی بکار ببندیم که هدف اصلی نیز همین کاربست پیام‌ها و پندهای قرآن است 4. لزوم کشف و استخراج پیام‌ها و پندهای هدایت آموز تک‌تک آیات قرآن؛ 5. لزوم تمسک به مفسرین حقیقی قرآن. پذیرفتن و بکار بستن این مبنا در زندگی فردی و جامعه بشری گامی نو در راستای تحول جامعه بشری و علوم انسانی ایجاد خواهد کرد که می‌تواند همه جامعه بشری را تحت تأثیر قرار دهد.
)